In de achtertuin van de Merode
Westerlo · 49 km
Klik hier voor de korte versie van 34 kmWesterlo · 34 km
Klik hier voor de lange versie van 49 kmDeze bekende abdij werd in 1130 gesticht door de norbertijnen van de Sint-Michielsabdij van Antwerpen en groeide uit tot een van de voornaamste religieuze centra van onze contreien. Tijdens de Franse Revolutie werd het complex grotendeels verwoest en werden de 124 kloosterlingen verdreven. In 1840 kon een handvol norbertijnen het goed terugkopen en begon men aan de heropbouw van de abdij. Wie het huidige complex nadert, wordt meteen getroffen door de prachtige lindedreef uit 1676. Die leidt naar het witzandstenen poortgebouw dat met een romaanse onderbouw en een gotische bovenbouw pronkt. Op het enorme binnenplein geeft het classicistische prelaatskwartier toegang tot het da Vincimuseum. Daar is een replica van da Vinci's 'Het Laatste Avondmaal' te bewonderen. Rond het binnenplein staan verder het bisschopshuis uit 1547 met rank torentje en de 17de-eeuwse bedrijfsgebouwen. De tiendenschuur uit 1618 deed tijdens de Boerenkrijg dienst als vergaderplaats voor de Brigands. Nu is er een permanente tentoonstelling over het leven en het werk van de norbertijnen ondergebracht. De neogotische abdijkerk werd halfweg de 19de eeuw gebouwd. Na een brand in 1929 werd de 75 meter hoge toren voltooid. In de kruisbeuk hangen waardevolle schilderijen van J.E. Quellin (1634-1715) en W.I.Kerricx (1685-1745).
Het Trammeke is een mooi voorbeeld van de vindingrijkheid van de mens op het vlak van waterbeheersing. Deze mobiele dam uit de late 19de eeuw werd gebruikt om de landbouwers uit de omgeving in alle omstandigheden van voldoende water te voorzien. Ook de binnenscheepvaart op de Grote Nete kon met deze dam geregeld worden. Het sluis- of stuwsysteem is nog grotendeels intact. Het werd in 1999 geklasseerd als industrieel, archeologisch monument.
Aan de rand van domein Hertberg kun je pauzeren in Herberg Mie Maan. De naam verwijst naar Maria van boerderij De Halve Maan, die een winkeltje openhield in herberg De Plezanten Hof. De boeren uit de omgeving brachten hun boter en eieren naar … Mie Maan.
In brasserie-restaurant Torenhof, tegenover de abdij, kun je terecht voor een hapje en een drankje.
In het gehucht Schravenhage, Noorderwijk, staat de Hogewegmolen. Deze houten korenwindmolen is sinds 1961 een beschermd monument. Hij bleef in dienst tot in 1960, toen de laatste molenaar Fons De Ceuster overleed. Oorspronkelijk, in de tweede helft van de 18de eeuw, stond de molen in Antwerpen-Dam. In 1841 werd hij heropgebouwd in Noorderwijk. In 1983 werden de wieken vervangen. De molen is maalvaardig.
Enkel na afspraak.
Het kasteel van gravin Jeanne de Merode, ook wel 'nieuw kasteel' genoemd, is gebouwd tussen 1909 en 1911; het is een sprekend voorbeeld van neogotiek. Van 1911 tot aan de Tweede Wereldoorlog bewoonden de gravin, haar vroegere gouvernante en enkele personeelsleden het kasteel. Na de dood van de gravin in 1944 leidden de zusters augustinessen in het kasteel een rusthuis voor priesters. Het was in 1972 dat het gemeentebestuur van Westerlo het pand aankocht en het inrichtte als gemeentehuis. In het stemmige park rondom werd het oorspronkelijke ontwerp bewaard. De vijver met fontein en bijbehorend kunstwerk van Rik Poot vóór het gemeentehuis dateert van 1995.
Het sprookjesachtige kasteel van Westerlo dateert uit de vroege 14de eeuw. Het kwam in 1484 in het bezit van de familie de Merode, die het nog altijd bewoont. De donjon is het oudste gedeelte, in de 16de eeuw werd het kasteel uitgebreid met zijvleugels en hoektorens. Het domein wordt slechts uitzonderlijk opengesteld, o.a. voor historische spektakels.
Op het driehoekige marktplein prijkt een monument dat graaf Hendrik de Merode (18561908) gedenkt. Hij was niet alleen vanaf 1892 burgemeester van Westerlo, maar schopte het ook tot minister van Buitenlandse Zaken en zelfs tot voorzitter van de Senaat. Zijn borstbeeld wordt ‘gedragen’ door figuren die het geloof en de wet symboliseren.
Sinds 2008 kun je in Café Libro zowel je leeshonger als je dorst stillen. Bij een heerlijke kop koffie door je favoriete magazine of (reis)boek bladeren, het kan hier perfect in dit huiselijke café met knusse zitjes en een lazy jazzdeuntje op de achtergrond. De uitbaatster serveert Lavazzakoffie, speciale thee, chocolademelk, wijn, bier, cocktails en smoothies zoals de Banana Daiquiri zonder alcohol. Hongerige magen doen zich te goed aan huisgebakken kaastaart en abdijbrood met kaas, ham of boerenpastei. Bij warm weer trek je naar het kleine terras achteraan.
Spoorlijn L29 tussen Aarschot en Herentals verbond het Hageland met de Kempen. Dit enkelspoor werd in 1863 in gebruik genomen en maakte deel uit van de langere verbinding tot in Tilburg. De laatste reizigerstrein passeerde in 1959. Na 1970 werden de rails opgebroken en tien jaar later had de oude 'ijzerweg' plaatsgemaakt voor een rustig, groen fietspad.
Kasteel de Ghellinck ligt diep in een dichtbebost domein en is vanaf het spoorwegpad niet te zien. Je fietst wel langs het voormalige hoveniershuisje of paviljoen (foto) dat bij het kasteel hoorde. Het oorspronkelijk 17de-eeuwse kasteel werd in 1820 vervangen door een neoclassicistisch bouwwerk. Bij de laatste verbouwing, in 1957, kwam er een groot herenhuis met een Grieks geveldak in de plaats. De familie de Ghellinck woont nog steeds in het met grachten omgeven kasteel en in de conciërgewoning. Ook in het paviljoen - dat pal aan het spoorwegpad ligt - zou er nog een verre voorvader van de de Ghellinks hebben gewoond. Hij was een belangrijke aandeelhouder van de spoorwegmaatschappij die de lijn uitbaatte. Telkens hij op reis ging, liet hij de trein halthouden bij zijn huis.
Aan de oevers van de Grote Nete begon notaris Jan Adriaan Somers in 1780 met de bouw van het classicistische kasteel Hof Ter Borght. Het kasteel pronkt met een monumentale oranjerie in ijzer en glas. Na de dood van Adriaan kwam het kasteel in handen van zijn enige zoon Jozef Somers (1787-1837) die een indrukwekkend Engels landschapspark liet aanleggen. In 1831 fungeerde Hof Ter Borght een tijdje als commandopost van koning Leopold I. In 1909 kocht de Antwerpse bankier Jozef Jacobs het kasteel. Zijn familie verkocht het kasteel en park aan de Luxemburgse firma Immobilière Beaumont, die plannen heeft om er een hotel te starten. Het kasteelpark is sinds kort toegankelijk voor het publiek.
Het Goor is een natuurgebied waar de vele vijvers en het regelmatige dijken- en grachten patroon herinneren aan de turfontginning uit de 18de-19de eeuw. De grote rijkdom aan planten en dieren maakt van Het Goor een stuk unieke natuur. Die weelde is te verklaren door het vele opborrelende kalkrijke water in het gebied.
Op de Grote Markt van Westerlo heeft Hotel Geerts naast zijn viersterrenrestaurant ook een gezellige oranjerie. Om na te genieten van deze fietstocht kun je op het zomerterras of in de bistro terecht voor een lichte lunch, een drankje, een heerlijk dessert en zelfs een echt Engelse hightea. Hier kom je niet alleen tot rust, je geniet ook volop van het uitzicht op de weergaloze tuin van het hotel. De kleinsten kunnen zich uitleven op de houten speeltuigen in de speeltuin.
Westerlo is het Merodedorp bij uitstek. Het adellijke geslacht de Merode is in deze regio nadrukkelijk aanwezig, en dat al sinds de 14de eeuw. Zowel het monument van burgemeester Hendrik de Merode op het marktplein als de twee monumentale kastelen van de familie springen in het oog. In het kasteel van gravin Jeanne de Merode is tegenwoordig het gemeentehuis van Westerlo ingericht en de middeleeuwse burcht aan de Grote Nete is nog altijd, sinds 27 generaties, eigendom van de prinselijke familie.