Idyllisch Maasdorpje
Leut · 41 km
Leut · km
Klik hier voor de lange versie van 41 km
De vierkante toren in het gehucht Oud-Dilsen is wat rest van de oorspronkelijke Sint-Martinuskerk. De onderste geleding van de toren is opgetrokken in Maaskeien. Ze werd door pastoor Simon Renard in 1851 bekleed met gebouchardeerde kalksteen. De rest van de toren dateert van circa 1550. Het schip van de kerk werd in 1927 afgebroken. Omdat de mergeltoren zelf eigendom was van de gemeente en niet van de kerkfabriek bleef die staan.
Natuurgebieden langs de Maas, waar vroeger grind werd ontgonnen. Daardoor ontstonden er plassen en reliëf. Het gebied Kerkeweerd ligt in de bedding van de Maas en wordt elk jaar overspoeld. Door de vele zaden die deze overstroming meebrengt, is er in de lente een kleurrijke bloemenzee te bewonderen. Geleidelijk aan herstelt de natuur zich van de ontginning en tref je er een grote diversiteit planten en dieren aan. Gallowayrunderen en konikpaarden zorgen voor een natuurlijke, extensieve begrazing. Je kunt het gebied verkennen langs de bewegwijzerde rode en oranje wandeling; vrij wandelen is ook toegelaten.
De Wissen is de uitgelezen plek om de machtige Maas op diverse manieren te ontdekken. Vanhieruit vertrekken diverse wandelroutes en fietstochten maar je kunt er van april tot oktober ook op de Oude Maas varen met fluisterbootjes. Reserveer wel op voorhand of je plan wordt een slag in het water. Eens op een andere manier fietsen? Probeer de FlooW eens uit: een elektrisch aangedreven vierwieler. Het vlechtwerkmuseum toont een traditionele vorm van broodwinning langs de Maaskanten, en je kunt er ook zelf leren manden vlechten. Wie van de tocht een tweedaagse maakt, kan hier overnachten op kampeervlotten op de Oude Maas. Je bereikt je kampeervlot met een kano. Er is ook een gezellige brasserie met ruim terras.
Het kasteel van Leut, of kasteel Villain XIIII, kende zijn oorsprong in de middeleeuwen en huisvestte diverse adellijke families, tot het in 1920 in handen kwam van een mijnmaatschappij die er een ziekenhuis voor gewonde kompels in onderbracht. In de jaren ’50, ’60 en ’70 deed het dienst als moederhuis voor de vrouwen van mijnwerkers. Opvallend in het landschapspark is de loofgang, waarbij bomen zo gesnoeid werden dat de tere, bleke velletjes van de adellijke dames niet zouden bruinen. sinds 2021 is Toerisme Vlaanderen eigenaar van het gebouw en krijgt het kasteel van Leut een herbestemming.
Je zult het roerend eens zijn: het Kerkplein van het woon- en landbouwdorpje Leut is een rondgang waard! Geniet van de rijzige neoromaanse Sint-Pieterskerk (19de eeuw), met in haar interieur onder andere een laatgotisch beeld van de patroonheilige. Maar dat is niet alles! Achter de kerk staat de mooie pastorie, en tussen de pastorie en het voormalige gemeentehuis-schoolhuis ligt het oude kerkhof met tal van 17de- en 18de-eeuwse grafstenen en het mergelstenen beeldhouwwerk van de Gekruisigde Christus op de grafkelder van Vilain XIII (eind 19de eeuw). En je tocht is hier nog niet ten einde: van het kerkplein leidt een eeuwenoude kastanje- en eikendreef naar het beschermde kasteel Vilain XIIII.
Doorlopend toegankelijk.
Nu vormen de uiterwaarden van de Maas een idyllisch natuurgebied, maar vroeger hadden de bewoners van dit laaggelegen gebied veel te lijden onder de overstromingen van de grillige Maas. Hier grazen gallowayrunderen en konikpaarden.
Op 10 januari 1940 diende de Messerschmidt BF108 een noodlanding te maken in Vucht. Het vliegtuigje had de geheime plannen voor de Duitse aanval op de Lage Landen aan boord. Op de plaats waar het toestel neergestort is staat een obelisk en zie je het grondplan van een vliegtuig.
De kapel werd in 1894 gebouwd in opdracht van de adellijke familie Vilain XIIII. Boven het portaal pronken nog altijd de wapenschilden van de families. Van aan de kapel heb je een heel mooi panoramisch uitzicht over de Maas.
Het opvallend geel geschilderde barokkasteel Ter Motten dateert uit 1725. Vandaag doet het gebouw dienst als gemeentehuis van Dilsen-Stokkem. De naam 'Ter Motten' verwijst vermoedelijk naar een ouder kasteel dat hier op een motte, een heuvel, stond. In het kasteelpark, dat nog amper de helft van het oorspronkelijke oppervlak bestrijkt, prijken enkele waardevolle bomen.
De Sint-Pieterskerk van Leut is opmerkelijk groot voor zo’n klein dorp. De kruisbasiliek werd dan ook gefinancierd door de familie Vilain XIIII.
Op het dorpsplein, omzoomd door oude burgerhuizen, staat het beeld Van kolen tot as, een creatie van Ludo Boonen om ‘... de Limburgse mijngeschiedenis via de beeldende kunst in de herinnering te bewaren.’
Voor de Sint-Lambertuskerk van Neeroeteren staat een gevleugelde Nikè. Ze herdenkt de gesneuvelden uit WO I.
Dit belle-époquegebouw ligt aan de Oude Vaart, een verlaten en beschermde kanaalarm van de Zuid-Willemsvaart. Het opgeknapte hotel werd in 1906 gebouwd door brugwachter Houben en is daarmee het oudste toeristenhotel in Limburg. Vooral de Franstalige Limburgse bourgeoisie logeerde graag in het tweesterrenhotel. Vandaag heeft Stefan Hubrechts 20 kamers ter beschikking. De eigenaar hanteert een strikte scheiding tussen het Franse restaurant op de gelijkvloerse verdieping en het zomerterras op de gaanderij. Daardoor kun je hier geen hapjes bestellen, maar er is wel een ruime keuze aan dranken. Bij mooi weer staan er tafels en stoelen vlak bij het water. En wist je dat de tiendelige tv-serie 'Beau Séjour' (van productiehuis De Mensen) in dit hotel werd opgenomen?
De neoromaanse kruisbasiliek, de statige pastorij en het mooi gerenoveerde paen- (of brouwers-) huis, de drie linden en de dorpspomp bezorgen het kleine Leut een bijzonder cachet. Logisch dat het geheel als dorpsgezicht beschermd is. En dan heb je even verderop nog het kasteeldomein Vilain XIIII, omgeven door een uitgestrekt Engels landschapspark.