Door het 'blote' langs IJzer en Frontzate
Nieuwpoort · 52 km
Klik hier voor de korte versie van 33 kmNieuwpoort · 33 km
Klik hier voor de lange versie van 52 kmVia een slingerpaadje kom je bij O.L.V.-Hoekje, tot 1870 de dorpskern van Stuivekenskerke (die nu 2 km noordwaarts ligt!). Tijdens de Eerste Wereldoorlog was hier een vooruitgeschoven stelling van het Belgische leger. Vandaag staan in Oud-Stuivekens nog vier woningen, de kapel O.L.V.-ter Zege, het puin van de kerktoren, gedenkzuiltjes en een altijd wapperende driekleur.
Het is allemaal ‘Viconia’ wat de klok slaat in het stemmige en piepkleine Stuivekenskerke. Er is het natuurreservaat De Viconia Kleiputten, er is de omwalde Viconia kasteelhoeve en ook het stemmige dorpscafé tegenover de spitse kerk heet In de Vicogne. De naam verwijst naar de vroegere norbertijnenabdij, die het geweld van de Eerste Wereldoorlog helaas niet overleefde.
Dit indrukwekkende sluizencomplex, Ganzepoot in de volksmond, verbindt maar liefst zes waterlopen via de IJzermonding met de Noordzee. De opzet van dit complex in 1876-1878 was de waterhuishouding en de scheepvaart regelen op de IJzer en een aantal secundaire waterlopen. Tijdens de Eerste Wereldoorlog speelde de Ganzepoot een cruciale rol in het stopzetten van de opmars van de Duitsers. Schipper Hendrik Geeraert zette in oktober 1914 bij vloed de sluizen meermaals open. Hierdoor liep de IJzervlakte onder water en kon de Duitse opmars naar de Noord-Franse havensteden worden tegengehouden. Het Belgische leger kreeg de tijd om zich achter de IJzer in te graven. Als herinnering aan de Eerste Wereldoorlog vind je verschillende monumenten aan het complex. De Ganzepoot is nu een beschermd monument, de omgeving een beschermd stadsgezicht.
Doorlopend toegankelijk.
In dit monument van de Eerste Wereldoorlog kun je wellicht het best de verschrikking van deze eerste grote oorlog aanvoelen. In een reconstructie van de vooruitgeschoven loopgraven ervaar je de beklemmende sfeer en de erbarmelijke leefomstandigheden aan het front. De Dodengang van Diksmuide werd tijdens de Eerste Wereldoorlog zwaar getroffen. Aan de overzijde van de IJzer en in een bunker op 20 meter van de stelling bevonden zich Duitse troepen.
Van 1 april tot 15 november: dagelijks van 10 tot 18 u. (toegang tot 17 u.) Van 16 november tot 31 maart: dinsdag en donderdag van 10 tot 16.30 u. (toegang tot 15.30 u.)
Behalve Ieper heeft ook Diksmuide een indrukwekkend museum gewijd aan de gruwel van de Eerste Wereldoorlog. Het Museum aan de IJzer (IJzertoren) is een indrukwekkend 22 verdiepingen tellend museum rond Vrede, Vrijheid en Verdraagzaamheid. Hier gebruikt men de gruwel van de Eerste Wereldoorlog aan het IJzerfront om mensen te laten nadenken over oorlog en geweld, en hen te laten evolueren naar vrede en geweldloosheid. Je ruikt er het mosterd- en chloorgas, de angst voor de bombardementen en de wanhoop in de loopgraven. Vanaf de 84 meter hoge toren heb je een schitterend uitzicht over Diksmuide en de Westhoek.
Van januari tot maart en van oktober tot december: dagelijks van 9 tot 17 u.; van april tot september van 9 tot 18 u. (weekends en feestdagen vanaf 10 u.).
Bij de Florizoonebrug in Wulpen tref je brasserie Het Dorstige Hart - ook wel 'Wielrijdersrust' genoemd. Er zijn twee terrassen, waarvan één letterlijk langs de oever van het kanaal Nieuwpoort-Veurne. Een uitgelezen pleisterplaats voor fietsers én fijnproevers. Echte Ostduun-
kerkse gernoarsoepe (soep met garnalen) geldt als specialiteit van het huis.
Bij de aanlegsteigers van rederij Seastar is er ook een café-bistro met een groot terras. Aantrekkelijk om even te pauzeren en te genieten van een drankje, de sfeer in en om de havengeul én vooral ook van de fraaie omgeving aan de Robert Orlentpromenade.
De beeldengroep 'Blij weerzien' van kunstenares Jenny Reynaert werd in 2007 ingehuldigd. Het kunstwerk aan de Florizoonebrug symboliseert de herstelde relatie tussen de Dijk en Conterdijk in Wulpen die door de nieuwe brug wordt gerealiseerd.
De Viconiahoeve doet nu dienst als vakantieverblijf.
In Pervijze liggen in een weiland langs de oude spoorwegbedding (de 'Frontzate') Nieuwpoort-Diksmuide 104 betonnen blokken. Het is een kunstwerk van Lucas Coeman. Als je de gegroepeerde blokken telt, kom je uit bij 4, 8, 19, 14, 11, 11, 19 en 18, of 4 augustus 1914 en 11 november 1918, begin- en einddatum van de Eerste Wereldoorlog.
In dit moderne museum voor jong en oud vullen waardevolle pronkstukken uit de collectie en interactieve opstellingen elkaar aan. Zo kun je morseberichten verzenden, een visser in nood helpen door het gezinsparcours S.O.S. Zeemonsters te volgen, een storm beleven alsof je er middenin zit en ontdekken hoe vissers vroeger leefden en werkten aan de hand van levensechte decors: het vissershuisje, het strand, de kapel, de scheepswerf, de Oostendse vismijn, de 'cierk' en een sprot- en haringrokerijdecor. Niet alleen de kunst en het vissersambacht staan centraal in het museum. Ook de natuur, en de zee die geeft en neemt. Sta oog in oog met de aquariumbewoners onder hét pronkstuk van de collectie: de OD.1 Martha, een gerestaureerd kustvissersvaartuig dat oorspronkelijk tot de vissersvloot van Oostduinkerke behoorde en sinds 2006 een nieuwe thuishaven in het visserijmuseum vond. Het museum schenkt extra aandacht aan het heden en de toekomst van de visserij in de Noordzee en organiseert bovendien jaarlijks tentoonstellingen die een frisse blik werpen op de verschillende aspecten van de visserij. Oostduinkerke is ook de enige plek ter wereld waar garnaalvissers te paard nog actief zijn. Een aloud gebruik waarrond het museum reeds een grote verzameling erfgoed verzameld heeft. Na een bezoek kun je in het estaminet De Peerdevisscher de traditionele visserskost proeven en genieten op het binnenplein waar de visserijfolklore in de zomer telkens haar hoogtepunt krijgt. Je vindt er ook het herdenkingsmonument voor de op zee gebleven vissers.
Van 1 april tot 30 oktober: van dinsdag tot vrijdag van 10 tot 18 u.; zaterdag, zon- en feestdagen van 14 tot 18 u. Van 1 november tot 31 maart: van dinsdag tot zondag van 14 tot 18 u.
Het Nationaal Visserijmuseum kreeg een paar jaar geleden een grondige renovatie, maar de museumherberg De Peerdevisscher behield zijn authentieke uitzicht van weleer. Deze vissersherberg werd weliswaar op getrouwe wijze nagebouwd naar een 'model' uit de jaren twintig van de vorige eeuw, toch ontbreekt het hier geenszins aan authentieke gezelligheid. Het houten plafond en de Leuvense kachel dragen daar ruimschoots toe bij. Uitbater Johan Casier is hier sinds 2004 de patroon. Hij nam De Peerdevisscher toen over van paardenvisser Maurice Denecker, die liefst 27 jaar de zaak uitbaatte. Ook Johan is paardenvisser, een absolute voorwaarde van de gemeente om deze herberg te mogen uitbaten. Zijn vrouw is trouwens de dochter van de legendarische paardenvisser Eddy D'Hulster. De paardenvissers zijn in de herberg overigens goed vertegenwoordigd: aan de muur ontdek je een reeks foto's over dit legendarische beroep. Proef hier zeker eens een Peerdevisscher van de tap, een lekker bruin biertje van hoge gisting dat het midden houdt tussen trappist en Rodenbach. Het smaakt trouwens voortreffelijk met een portie verse garnalen.
Van dinsdag tot zondag van 10 tot 20 u.
Gezellig café in het kleine Booitshoeke (100 inwoners!). Een ideale halteplaats tijdens of na een fietstochtje.
De imposante Schoorbakkehoeve is een fraaie combinatie van hotel, restaurant en tearoom. De omwalde hoeve werd eind 12de eeuw door Filips van de Elzas geschonken aan de Sint-Niklaasabdij van Veurne.
Het fietspad en de parallelle, houten wandelpromenade, met uitkijkpunten en relingen die aan een schip doen denken, lokken terecht veel volk.
De hernieuwde Kaai, met zijn hip tramstation en dansende fonteinen maakt deel uit van de geslaagde facelift die Nieuwpoort de jongste jaren heeft ondergaan. Op het Kaaiplein wappert de vlag van elk land dat deel uitmaakt van de Europese Unie.
Aan de Uniebrug, op het grondgebied van Mannekensvere, staat een groot gedenkteken voor het Belgische 7de Linieregiment. In oktober 1914 wilden de oprukkende Duitse troepen koste wat het kost deze brug veroveren, om zo de IJzer over te steken, richting Franse kanaalhavens. De uitputtingsslag eiste zijn tol: 1200 Belgische soldaten lieten bij de Uniebrug het leven.
Tijdens deze tocht fiets je vanuit Nieuwpoort naar Diksmuide en terug. De eerste twintig kilometer gaan langs de IJzer, de terugtocht deels over de oude spoorbedding tussen beide steden, de zogenaamde 'Frontzate'. Uit de geschiedenisles heb je ongetwijfeld onthouden dat zowel Nieuwpoort als Diksmuide een belangrijke rol speelden bij de onderwaterzetting van het 'blote' polderland aan het begin van de Eerste Wereldoorlog, waardoor de opmars van de Duitsers kon worden gestopt en België net niet helemaal onder de voet werd gelopen. Onderweg door dit kleine stukje 'vrij vaderland' zie je dan ook vele relicten en monumenten die herinneren aan de Groote Oorlog. De finale van deze fietslus brengt je langs de zeedijk en de IJzermonding. De twee kilometer lange fiets- en wandelpromenade tussen bad en stad geeft Nieuwpoort zijn unieke karakter.
Wens je meer informatie over deze route (Roadbook, gpx-bestanden en praktische info)?
Actietitel voor de lezers van Knack, Libelle, De Zondag en Plus Magazine
Fietsen is genieten. Dat weten we bij Knooppunter als geen ander. Onderweg wil je als fietser best wel wat zien. En daar speelt dit Groot Fietsboek België helemaal op in. Voor deze Knooppunter-fietsgids selecteerden Patrick Cornillie en Kristien Hansebout de mooiste rondritten: 50 kant-en-klare routes langs fietsknooppunten en - in Wallonië - ook over 'trage' RAVeL-paden, telkens met een lang en een kort parcours.
Met deze fietsgids als bron van inspiratie én de gebruiksklare Knooppunter-roadbooks op het stuur wordt elke fietstocht gewoonweg dubbel genieten.
Heb je deze gids al ?
Na aankoop kun je jouw Knooppuntergids op deze website registreren. Zo krijg je toegang tot de meest actuele versie van de routes uit je gids en alle extra informatie en mogelijkheden. Je kunt je gids activeren met de persoonlijke unieke code die je vooraan in je boek terugvindt.